سرقفلی و حق تجارت
حق کسب و پیشه و تجارت که به قبل از قانون مالک و مستأجر سال 76 تعلق داشته و بعد از این تاریخ چگونه است؟
اگر روابط استیجاری قبل از 76 بوده باشد ادامه پیدا میکند. ولی رابطه استیجاری بعد از این تاریخ را شامل نمیشود؛ اما سرقفلی کماکان به رسمیت شناخته شده است. نحوه محاسبه حق کسب و پیشه و تجارت اینکه کارشناس با آگاهی از مجموع تعاریف و پارامترهای دخیل در قضیه که در قانون و سایر کتب اساتید آمده است
نحوه محاسبه سادهترین راه که ما تجربه کردیم عبارت است از:
1- اجاره واقعی روز ملک چقدر در سال است؟
این مبلغ متعارفاً 4 الی 6 درصد (نظر کارشناس) ارزش ملک را تشکیل میدهد که 80 الی 90 درصد ارزش ملک طبق نظر کارشناس، برابر ارزش تجاری یا سرقفلی است.
حال با توجه به تمامی تعاریف و شروط که برای حق کسب و پیشه و تجارت میدانیم مثلاً مکان ملک، گردش مالی، رونق کسبی، نوع و زیبایی، حسن شهرت مستأجر، مداومت در شغل (تغییر شغل بدون اجازه ملک از مصادیق حکم تخلیه است، چنانچه تغییر شغل با اجازه مالک باشد زمان مداومت در شغل جدید ملاک محاسبه خواهد بود) و... بالاخره چنانچه سنوات برقراری روابط استیجاری برابر شاخص امید به زندگی (طول عمر متوسط) باشد مساوی میشود با کل ارزش تجاری یا سرقفلی وگرنه از نسبت سنوات مفید روابط استیجاری به شاخص طول عمر متوسط (مثلاً 70 سال) تعیین میشود.
پس مقدار اجاره ملک در یک سال برابر است با (4 الی 6) درصد ارزش ملک و (80 الی 90) درصد ارزش ملک میشود ارزش تجاری ملک که همان سرقفلی باشد و این رقم ضربدر نسبت مدت روابط استیجاری تقسیم بر 70 سال میشود حق کسب و پیشه و تجارت مربوطه البته ممکن است این روش در همه جا جواب ندهد.
ادامه مطلب در کارشناس رسمی دادگستری مفروز